آیینهای موسیقایی، چاق چاقو یا نغمههای صبح عاشورا
تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۹۴۶۹۲
شب عاشورا، بویژه جوانترها تا صبح در مساجد و حسینیهها به سینه زنی و نوحه خوانی مشغول هستند.
محرم۱۴۰۱در شهر سامان ساعت ۲ نیمه شب، مراسم چاق چاقو شروع میشود...
جوانان سنگ و چوب در دست به سمت هیئت میروند؛ صدای سنگها سکوت شب را در هم میشکند.
زنان و کودکان بر بامها و جلوی درب منازل جمع میشوند و همه شهر مملو از غمی سنگین میشود و اشک در چشمان همه حلقه میزند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خواندن نوحه با نوای سنج همراهی میشود، صدای به هم خوردن سنگها یا چوبها یکنواخت است، در کنار صدای نواختن سنج و طبل، برای دادن سوز و گداز بیشتری به این مراسم نی نیز نواخته میشود.
در «چاق چاقو» نوحه خاصی خوانده میشود و همزمان با خواندن این نوحه عزاداران و شرکت کنندگان دو سنگ یا دو چوب را که در دست گرفتهاند به همدیگر میکوبند. مردان سنگ کوبان میروند و با آهنگی حزن آمیز نوحه مخصوصی را به زبان ترکی میخوانند:
ای خدا گین چالمسن، به گجه سحر، اولماسن گین چالار، طوفان اولار کرب و بلادا قان اولار
گین چالار طوفان اولار اصغر بقاز قان اولارای خدا گین چالمسن، گهوارسه بوش قالمسن رباب پریشان اولماسنای خدا گین چالمسن شام غریبان اولماسن،ای خدا گین چالمسن زینب پریشان اولماسن
این نوحه از دیر باز برای مسن ترها آشناست و اشکهای آنها را سرازیر میکند.
نوحه خوانهای «چاق چاقو» افراد خاصی هستند که در خواندن این نوحه مخصوص تبحر خاصی دارند و با سوز و گداز ویژهای میخوانند از جمله نوحه خوانهای با تبحر میتوان به مرحوم «ناصر جعفرزاده» اشاره کرد.
عشق و ارادت به امام حسین (ع) ریشه در اعماق جان و جهان ما ایرانیان دارد، در هر گوشه از این خاک، به شیوه و آیین خاصی که گاه ریشه در صدها سال دارد در عزای امام شهیدان به سوک مینشینند.
بیشتر بخوانید
روایت قرنها سوگواریمردم شهر سامان در استان چهارمحال و بختیاری، پس از روز تاسوعا، بعد از نیمه شب، حدود ساعت یک یا دو بامداد از مساجد و تکیهها به کوچهها و خیابانهای شهر رفته و عزاداری را با انجام مراسم «چاق چاقو» ادامه میدهند. این مراسم تا اذان صبح ادامه دارد.
در استان چهار محال و بختیاری پژوهش، مستندسازی و تهیه پرونده و ثبت ۶ اثر فرهنگ عاشورایی در آثار ملی صورت گرفته که یکی از این میراث معنوی ثبت شده مراسم چاق چاقو شهر سامان است.
در گذشته این مراسم با نواختن ساز محلی «سرنا» که در سامان به آن «ساز چپی» میگویند همراه بوده است. متاسفانه در سالهای اخیر طبل جای سرنا را گرفته و همین امر این مراسم را از اصالت اصلی خود دور کرده است.
تکه سنگهای صیقلی و صاف را در گذشته جمعآوری کرده و در مراسم چاق چاقو استفاده میکردند، اما امروزه بیشتر از تکه چوبهای صاف تراشیده شدهای که در پشت آنها جای انگشت تعبیه شده است استفاده میکنند.
مراسم «چاق چاقو» به قدری شناخته شده است که از استانهای اهواز، اصفهان، تهران و شهرهای چهارمحال و بختیاری ساعت دو شب همه به این مراسم میآیند و به تماشای این مراسم مینشینند.
مردان شهر دو سنگ تخت را در دست میگیرند و آنها را با آهنگ خاصی به هم میکوبند، قدیم ترها میگویند این مراسم یادآور شب عاشورا در زمان امام حسین (ع) است که در آن امام حسین بیعت از یاران خود برمی دارد و از آنها میخواهد که هر کسی که نمیخواهد بماند میتواند برود سپس از فرزندانش میخواهد که دو تکه سنگ را به هم بکوبند تا صدای پای اسب کسانی که کربلا را ترک میکنند آنها را خجالت زده نکند؛ و براساس روایتی دیگر امام حسین (ع) و یارانشان با کوبیدن سنگها به هم مانع از رسیدن صدای پای اسبان دشمن میشدند تا یارانشان از فراوانی دشمن اطلاع نیابند و امید خود را از دست ندهند.
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: عاشورا سینه زنی و نوحه خوانی امام حسین چاق چاقو سنگ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۹۴۶۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعتراف سارقان موتورسوار در اتوبان امام علی(ع) | گریه های موبایل قاپ جوان | اصلا چاقو نداریم ... + ویدئو
دریافت 5 MB
به گزارش همشهری آنلاین، اعتراف موبایل قاپهای موتورسوار در اتوبان امام علی(ع) را در ویدئو ببینید.
کد خبر 848394 منبع: مهر برچسبها خبر مهم پلیس فتا سارق - سرقت زندان موبایل