شور حسینی در یزد به‌پا شد/«جوش دوره» آیین کهن اشکذر در روز عاشورا
تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۰۹۳۲۹
یزد ـ درالعباده یزد در ایام دهه اول محرم در هر منطقه آیین‌های کهنی دارد و قدمت برخی از آنها به ۶۰۰ سال می‌رسد که «جوش دوره» در شهرستان اشکذر از جمله این آیین‌ها است.
خبرگزاری مهر ـ گروه استانها: در روز عاشورای حسینی در یزد غوغایی برپاست و مردم هر منطقه از این استان کهن، با برگزاری آیین‌های ویژه در برگزاری مراسم عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) سنگ تمام می‌گذارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مردم مهریز، بافق، بهاباد، تفت، خاتم، یزد، اشکذر، میبد، اردکان، ابرکوه و بسیاری دیگر از شهرها و حتی روستاهای استان یزد، آیینی منحصر به خود در ایام عاشورا دارند که اغلب این آیین‌های نمادین، فلسفه و پیشینیه‌ای شنیدنی دارد.
اشکذر از جمله شهرستان‌هایی است که آیین‌های کهن عزاداری مردم آن در روزهای تاسوعا و عاشورا بسیار است و حتی شهرت جهانی یافته به نحوی امروز ۲۰۰ نفر از گردشگران خارجی مهمان مردم اشکذر در حسینیه‌ها و تکایای این شهر بوده‌اند.
آیین ویژه حسینیه سفید از جمله آیین‌هایی است که شهرت جهانی یافته و مردم در عصر عاشورا در این مکان اقدام به نخل برداری به نشانه تشییع پیکر امام حسین (ع) می‌کنند.
یکی دیگر از آیین‌های این شهرستان، مراسم سنتی جوش دوره است که در نوع خود بی‌نظیر و تماشایی است و حزن و اندوهی در خود نهفته دارد.
جوشن دوره؛ رسم کهن اشکذری‌ها در حسینیه سفید
یکی از محققان فرهنگ عامه استان یزد در مورد این مراسم آیینی به خبرنگار مهر گفت: جوش دوره در اشکذر رسمی خاص و شاید منحصر به‌فرد باشد که در روز عاشورا در حسینیه سفید اجرا می‌شود.
صدیقه رمضانخانی با اشاره به اینکه در صبحگاه دهم محرم نوحه خوان این مراسم از بلندگو با نوحه خاصی مردم را به شرکت در این مراسم فرا می‌خواند، افزود: در قدیم که بلندگو نبود، چند نفر از ذاکرین امام حسین (ع) پشت بام تکیه حسینیه می‌رفتند و با هم‌خوانی‌هایی به مردم ندا می‌دادند که به آن «صلاه کشیدن» می‌گفتند.
وی بیان کرد: صلاه، صلاه، صلاه/ الصلاه علی الحسین الشهید بکربلا/ قربان شوم به وقت دعا کردنت حسین (ع)/ با شمر رو سیاه به سر بریدنت حسین (ع)/ از قطره قطره خون تو می‌آید این ندا/ ای مرحبا به وعده وفا کردنت حسین (ع)، قطعاتی است که توسط هم‌خوان‌ها تکرار می‌شود تا مردم برای اجرای جوش دوره جمع شوند.
رمضانخانی ادامه داد: بعد از این اعلام که در سال‌های اخیر، نواختن دهل و طبل نیز به آن اضافه شده است، نوحه‌خوانان بالای یکی از غرفه‌های حسینیه می‌ایستند و مردم نیز در قسمت پایین غرفه‌ها در مقابل آنها قرار می‌گیرند و با یکدیگر به عزاداری می‌پردازند.
مرثیه‌هایی در رثای ثارالله
وی ادامه داد: عزاداران ابتدا مرثیه و نوحه‌ای که غم‌انگیزی این روز را حکایت می‌کند، می‌خوانند سپس دست در دست یکدیگر داده و گرادگرد کلک و نخل و خیمه‌ها، در حسینیه حلقه‌ای تشکیل می‌دهند و در حالی که این حلقه ماتم در چرخش است، نوحه‌ای با لحن و شیوه خاصی که بسیار غم‌انگیز است، خوانده می‌شود.
«بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
حسین بی‌کس مادر، حسین بی‌کس مادر، قتیل خنجر کافر
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
چه‌سان بینم تو را بی‌سر، چه‌سان بینم تو را بی‌سر، میان خون – من مضطر
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
به صد نازت بپروردم، به صد نازت بپروردم، غریب و بی‌کس – مادر
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
بسی زحمت کشیدم من، بسی زحمت کشیدم من که تا پروردمت مادر
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
چه شد قاسم؟ چه شد اکبر؟ چه شد قاسم؟ چه شد اکبر؟ چه شد عباس نام‌آور؟
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)
خزان شد گلشن طاها، خزان شد گلشن طاها، گل و گلزار پیغمبر (ص)
بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)»
رمضانخانی عنوان کرد: بعد از اینکه این نوحه چند مرتبه تکرار شد، دست‌های یکدیگر را رها کرده با فریاد یا حسین(ع) و به حالت هجومی به طرف نوحه‌خوان می‌دوند و نوحه‌خوان نوحه «شور است و شین است و واویلا / قتل حسین است و واویلا»، «شورش ناس است و واویلا / قتل عباس است و واویلا» را می‌خواند.
یادی از اموات و شهدا در مراسم‌های روز عاشورا
وی ادامه داد: مراسم حسینیه در اینجا به پایان می‌رسد و مردم با شیر گرم و کیک نذری پذیرایی می‌شوند سپس نوحه‌خوانان بعد از اینکه از کسانی که در سال گذشته در مراسم حضور داشته و طی عاشورای سال قبل تاکنون به رحمت حق پیوسته‌اند، یاد می‌کنند و با مردم به راه می‌افتند و در کوچه و محل با حالت نوحه‌خوانی به صورت دوره حرکت می‌کنند.
رمضانخانی بیان کرد: مردم به ترتیب به خانه‌هایی که طی یک سال گذشته، از عاشورای سال قبل تاکنون، کسی از آن خانه فوت کرده است، وارد می شوند و نوحه و مرثیه‌ای می خوانند.
نامگذاری این مراسم با عنوان «جوش دوره» به این دلیل است که «جوش» به معنی هیجان و التهاب است چرا که در این روز مردم در وضعیت عادی و آرام خود نیستند.
«دوره» بودن آن نیز از آن جهت است که مردم به صورت حلقه دور حسینیه می‌چرخند و سپس برای رفتن به خانه فوت‌شدگان به صورت دوره‌گردی، محله را دور می‌زنند.
حضور گردشگران داخلی و خارجی در آیین‌های سنتی عزاداری استان یزد
مراسم عزاداری در حسینیه سفید از شب اول محرم با کاروان غم شروع شده و با برپایی مراسم عزاداری، نوحه‌خوانی و تعزیه‌گردانی در روز تاسوعا و عاشورای حسینی به نقطه اوج می‌رسد.
مراسم سنتی عزاداری در روز عاشورا با جوش‌دوره صبح عاشورا کلید می‌خورد و با نوحه‌خوانی، تعزیه‌گردانی، نخل‌برداری و در نهایت مراسم شام غریبان امام حسین (ع) به پایان می‌رسد و پس از آن روضه‌خوانی و شبیه‌گردانی تا پایان ماه محرم ادامه دارد.
مراسم‌های عزاداری این شهرستان در نوع خود منحصر به‌فرد است و هر سال علاوه بر مردم ساکن در شهرستان اشکذر، تعداد زیادی از مردم سایر نقاط استان یزد و حتی استان‌های دیگر مانند تهران، البرز، کرمان و ... نیز برای حضور در این مراسم به استان یزد سفر می‌کنند.
امروز گردشگران خارجی نیز مهمان ویژه این مراسم بوده‌اند و عصرگاه نیز نظاره‌گر مراسم نخل‌برداری در حسینیه سفید خواهند بود.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۰۹۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اتصال استان به راه آهن از مطالبات مردم است/ لب تشنه در کنار آب
به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله سید نصیر حسینی دوشنبه شب در اجلاسیه شهدا و سرداران شهید شهرستان کهگیلویه، افزود: علیرغم وجود مصوبه برای اتصال استان به راه آهن، اقدامی عملیاتی نشده است.
وی با اشاره به اهمیت توسعه زیرساخت های ارتباطی، تصریح کرد: جاده های خطرناک سبب عدم حضور سرمایه گذاران در استان می شود.
حسینی به ظرفیت بالای منابع آبی استان اشاره کرد و بیان داشت: سرچشمه تعدادی از سدها استان ما بوده، اما تخصیص مناسبی از آنها برای استان نداشتیم.
امام جمعه یاسوج با تاکید بر اهمیت احداث سد آبریز، عنوان کرد: چرا باید مردم ما در کنار منابع آبی، لب تشنه باشند و خبری از روند احداث آن نیست.
حسینی با اشاره به پتانسیل های کهگیلویه و بویراحمد گفت: دولت باید اقدامات لازم برای رفع مشکلات را انجام دهد.
کد خبر 6092584
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت